CONTRA A LEI DE MATRIMONIO HOMOSEXUAL
– Miguel Alonso Davila-
A aprobación das leis de matrimonio homosexual en distintos países adoita ir acompañada dunha ola de celebracións e vítores por gran parte da sociedade. Vívese como un adianto, como un paso cara á modernización e a xustiza da sociedade. Pero, antes de unirnos á festa, faremos unha pequena análise da cuestión.
Primeiramente, habería que deterse para facer unha aclaración terminolóxica. Porque, obviamente, as conclusións dependerán de que entendamos por “matrimonio” e que por “homosexual”. A segunda palabra non trae demasiados problemas. Designa a persoas que senten atracción sexual por outras do seu mesmo sexo; e, en relación coa primeira, con respecto ao matrimonio, refírese á unión entre dúas persoas do mesmo sexo. O primeiro término xa é máis problemático, porque por “matrimonio” podemos entender diversos tipos de unións. “Matrimonio” pode ser o nome dun ritual relixioso. Neste caso, si estamos falando da relixión católica, o matrimonio sería a unión ante Deus dun home e unha muller. Neste sacramento non cabería a posibilidade de enlaces de dúas persoas do mesmo sexo. Así pois, si por matrimonio entendemos o sacramento católico, un matrimonio homosexual é sinxelamente imposible.
Si con matrimonio aludimos a un ritual de calquera outra relixión, entón dependerá de si esa relixión concreta acepta as vodas de parellas do mesmo sexo ou non, para que a expresión “matrimonio homosexual” teña un significado. De todos os xeitos, nestes casos nos que nos referimos a rituais relixiosos e non a simples contratos, o rito supón que os participantes comparten certas crenzas. Si dúas persoas, do mesmo sexo ou distinto, realizan unha cerimonia, como unha voda nunha igrexa, pero ningún deles cre en Deus, iso obviamente non constitúe ningún rito. Sería simplemente teatro. Evidentemente, os protagonistas de tal evento son libres de chamalo como lles pete, por exemplo matrimonio. Con todo, en tal caso, aínda que compartan nome, ese evento e o rito católico serían cousas ben diferentes. É coma se alguén comeza a bailar e declara que está realizando a danza da choiva. Está claro que, si non comparte as crenzas das tribos que realizaban ese rito, como puidesen ser crer no deus da choiva, ou os espíritos dos antepasados, ese non será o ritual chamado danza da choiva; será simplemente un baile. Por suposto que somos libres de chamar a ese baile como máis nos guste. No entanto, aínda que lle poñamos o mesmo nome que ao rito, serán dúas cousas ben diferentes. Desta forma, si con “matrimonio homosexual” nos referimos a un ritual dunha relixión concreta que permite nupcias entre homosexuais, entón a expresión ten un significado claro. Si a unión non concorda con ningún ritual relixioso, entón aínda que utilicemos a mesma palabra para nomealo, tratarase dun acto totalmente diferente. Podemos concluír que se trata, por exemplo, dun contrato, mais non que se trata dun rito no cal non está contemplado ese tipo de enlace.
Tamén existe a posibilidade de que unha relixión como o catolicismo chegue a aceptar este tipo de vodas no futuro, nese caso a expresión “matrimonio homosexual” si tería sentido. De todas as maneiras, os integrantes dunha relixión son libres de non acceder a cambiar a súa tradición, ninguén nos obriga a formar parte dela. Non vexo nada malo en que unha relixión concreta non contemple ese tipo de unións, sempre que nos refiramos a actos voluntarios. Para entender isto imaxinemos a un grupo de individuos que, de forma libre, deciden xuntarse e inventarse un conxunto de crenzas, cos seus ritos incluídos; sería lícito que outras persoas pretendesen formar tamén parte diso, pero non que obrigasen aos primeiros a cambiar os seus ritos para que encaixasen nos seus gustos ou crenzas persoais.
Si a expresión que estamos analizando non tivese cabida en ningunha relixión existente, é dicir, si non se tratase dun rito, entón estariamos falando dun contrato. Dita unión podería ser, por exemplo, un contrato privado entre dúas persoas, con certas especificacións e cláusulas a cumprir polas dúas partes. Neste sentido, a expresión ten perfecto significado sempre que non a confundamos cun ritual relixioso. E por suposto cabería a posibilidade de que o contrato estivese asinado por dous individuos do mesmo sexo.
O asunto é que, si se trata de ritos relixiosos, o Estado non ten nada que regular. As persoas son libres de profesar as crenzas que lles dea a gana, e ninguén ten dereito a coaccionalos. Así, a relixión católica non ten que cambiar o seu ritual si non o desexan, ninguén obriga a ninguén a entrar a formar parte de devandita relixión. E o mesmo vale para a relixión que si acepta devandito tipo de nupcias. En ambos casos non vexo que haxa nada que legalizar nin lexislar.
Si en cambio non se trata de ningún rito, e xa que logo nos referimos a un contrato, si este péchase de forma libre e voluntaria polas dúas partes, entón será este un contrato xusto. Dúas persoas adultas poden unirse con quen lles pareza, sexa do seu mesmo sexo ou non. E o contrato pode adoptar a forma que mellor lles conveña. Non vexo tampouco neste caso que o Estado teña nada que lexislar. Que nos alegremos porque o Estado aprobe unha lei segundo a cal dous cidadáns do mesmo sexo poden unirse, é como alegrarse de que aprobe unha lei segundo a cal permítenos respirar. Porque si aceptamos unha lei que nos permita respirar, estamos aceptando que é lexítimo que o Estado lexisle tales cousas; e, unha vez conseguido ese poder, nada lle impedirá decretar en sentido oposto e proclamar que non se nos autoriza a respirar. Por suposto que podemos respirar, pero non porque nolo conceda o Estado. É por isto que estou en contra da lei de matrimonio homosexual, porque ao aceptar unha lei que permita ditas unións estamos aceptando que é ao Estado a quen lle corresponden eses menestreis, e que, ademais, é lexítimo. Con todo, unha vez concedido isto, ¿quen nos garante que non dirán o contrario no futuro e prohibiránnolo? Mais quen son os gobernantes e os burócratas para dicirnos que crenzas debemos profesar, ou como debemos cambiar a tradición da relixión concreta na que creemos, ou a forma que teñen que ter os contratos que de forma libre decidamos pechar.
Existe un último caso no que con matrimonio designamos un tipo de contrato establecido polo Estado, unha unión civil, que concede certos dereitos. O caso é que estas unións deberían ser contratos privados e eses dereitos, como poder adoptar ou a pensión de viudez, tampouco deberían ser lexislados polo Estado. Non vexo, pois, ningún motivo de alegría. Podo entender que alguén afectado se alegre no sentido de que melloran as súas condicións persoais, porque quizá agora empeza a cobrar a pensión de viudez (como un escravo ao que lle aumentan o período de recreo), pero non coma se iso supuxese un avance cara a unha sociedade máis xusta; coma se o Estado puidese conceder dereitos, coma se tales dereitos non nos pertencesen de forma inalienable sen que ninguén nolos teña que conceder.
