A ÚNICA FERRAMENTA DOS POBRES

    – Miguel Alonso Davila –   

  Habitualmente adoita defenderse que é necesario fixar un salario mínimo, e ata aumentalo, para incrementar o nivel de vida dos traballadores menos cualificados. Coas ferramentas da Escola austríaca podemos deducir que isto é obviamente contraproducente. Con todo, non quero centrarme só en devanditas cuestións económicas, senón no feito de que se argumenta que esas subidas realízanse para protexer aos menos favorecidos.

  Vexamos pois.

  Como sempre, non debemos esquecer que vivimos no mundo real e non nun imaxinario. As análises sobre que sistema é o mellor para que os menos favorecidos se enriquezan deben estar baseadas en supostos que sexan certos neste universo, no cal dáse a escaseza dos recursos e unha desigual distribución dos mesmos ao redor do globo, así como tamén unha disparidade en canto ás características físicas e psicolóxicas dos individuos e nos fins perseguidos polos eles.

  Supoñamos que nunha zona concreta a oferta e demanda dos servizos, por exemplo de hostalería, sitúan o soldo dun camareiro en digamos 100 unidades monetarias. Este será o salario dun obreiro co oficio xa dominado, en cambio os axudantes cobrarían 80 unidades monetarias, e os aprendices 60 unidades monetarias. Figurémonos agora que o goberno decide intervir devandito sector, e que unha desas regulacións consiste en decretar que a todos os camareiros débeselles abonar 120 unidades monetarias pola súa actividade. Haberá casos nos que algún obreiro xa recibía esa cantidade antes da regulación, quizáis porque traballaba nun restaurante con moitos clientes. O caso é que despois do ditame unicamente os bares que xa pagaban esa contía é seguro que o seguirán facendo. Entre os que ofrecían unha remuneración menor haberá distintos casos. Algúns terán a posibilidade de asumir o incremento salarial só que non o facían antes por haber xente disposta a traballar por menos. Outros no entanto, malia ter capacidade, probablemente negaranse a abonar tanto. Finalmente quedarían aqueles establecementos que sinxelamente non poden asumir eses soldos. Deste xeito o que conseguiremos é deixar a unha chea de persoas no paro.

  As regulacións gobernamentais non teñen poderes máxicos. Si se prohiben as pedras estas non se evaporarán de forma espontánea. As leis non cambian as valoracións subxectivas dos individuos. Si, por exemplo, subimos o prezo dos tomates de xeito artificial ao dobre do seu importe natural de mercado, o resultado non será que todo quedará igual que antes (é dicir, que se realizarán igual número de vendas). Soamente asumirán a nova taxación os que xa estaban dispostos a pagala anteriormente, os demais, sinxelamente, non os comprarán e, como resultado, quedarán unha chea de tomates sen vender. Algo similar sucede coa man de obra, tampouco neste caso pódese obrar un milagre e facer que as valoracións dos empleadores cambien ou que a produtividade dos traballadores aumente. O resultado será que quedarán fóra do mercado unha chea de obreiros, os menos cualificados.

  Imaxinemos que nun pobo retribuían aos camareiros ben preparados con 100 unidades monetarias e aos menos experimentados con 80 unidades monetarias, e que, de súpeto, obrigásese aos hostaleiros a pagar 100 unidades monetarias a todos os seus traballadores. Nesa situación, o empresario, polo mesmo prezo, contratará aos mellor formados, é dicir, aos que xa cobraban 100 unidades monetarias antes da regulación, deixando aos menos expertos sen emprego. Seguindo con outro exemplo, si nun nun país con inmigrantes se remunera con 100 unidades monetarias polos servizos dun camareiro local, e 80 unidades monetarias polos dun foráneo, isto non ten porqué deberse a unha menor capacitación dos expatriados. Quizá, simplemente, a poboación é racista e os clientes dos restaurantes prefiran aos compatriotas, ou lles dea a sensación de que teñen menos categoría os establecementos con man de obra estranxeira. Aínda que poida que este sentimento de superioridade só se dea cos inmigrantes dalgunhas nacións, normalmente máis pobres e non cos doutras. Sexa como for, isto traducirase nunha diferente remuneración. Pero si o gobernante obriga a pagarlle a todos os camareiros 100 unidades monetarias, loxicamente os hostaleiros ficharán só aos nativos. Si os estranxeiros cobraban menos era porque os restauradores calculaban que serían menos produtivos por traballar peor ou polo racismo dos seus clientes. Entón só estarán dispostos a contratalos no caso de que a rebaixa salarial sexa o suficiente como para facer crer ao empresario que compensará a menor produtividade esperada. Ao impoñerlles ingresar 100 unidades monetarias a todos os seus empregados, non terán ningún motivo para darlles ocupación aos inmigrantes. Substituiranos a todos por man de obra local ou simplemente pecharán.

  No caso de que unha persoa chegue a un país estranxeiro e non saiba o seu idioma, non coñeza a súa cultura, e non dispoña de coñecementos técnicos específicos dalgún oficio, ¿como vai competir cos obreiros nacionais? Baixarse o soldo é a única ferramenta que lle queda para sobrevivir, é a única ferramenta dos pobres. Si lle quitan iso, condenarano á miseria. Con todo, medidas tales como o salario mínimo véndense sempre como unha defensa das persoas en peores circunstancias. E isto é totalmente falso, é un embuste. Esas medidas son sostidas por gobernantes e traballadores xa situados que pretenden impedir a competencia. Non queren que veñan outras persoas para facer idéntico labor que eles ingresando a metade, porque isto faría descender a súa remuneración; así que presionan ao goberno para que promova ditas leis. E teñen a desfachatez de dicir que é para protexer aos máis desfavorecidos, que o fan para que non os exploten.

  Supoñamos que eu agora me vou a Noruega a traballar de camareiro por unha paga de 2500 euros, cando os noruegos gañan 3000 euros por esa actividade, e dinme que me están explotando e que debería esixir igual estipendio. Está claro que si pido a mesma cantidade contratarán a un noruego, por non falar de que ese comentario deixa entrever que quen o enuncia pensa que son parvo, pois me están explotando e nin sequera me dou conta. Non, non me están explotando, e sei moi ben o que estou facendo. Poida que para un noruego ese importe sexa pequeno, pero para min é suficiente, si non, non me desprazaría ata alí. Todos estes argumentos realizados polos traballadores locais, na maior parte dos casos, non son máis que un intento de manter o seu estatus por medio da violencia. E digo ben, violencia, posto que o goberno impedirá que unha persoa ofreza os seus servizos por menos do estipulado, aínda que tanto el como o seu empleador estean de acordo nas condicións do contrato, poñéndolle multas que terá que abonar forzosamente ou ir ao cárcere obrigado, ou simplemente retirarán ao camareiro do local tamén pola forza.

  Para manter o noso estatus económico ou melloralo debemos utilizar os medios económicos, isto é, o esforzo e o traballo ben feito. Si non queremos que un estranxeiro compita connosco, podemos formarnos máis, aprender a facer algo que eles non saiban, de modo que xa non poidan competir connosco. Pero non deberiamos impedir con violencia que a xente gáñese a vida co seu traballo.

  Por suposto que, para solucionar o problema, cabería suxerir máis intervencións, por exemplo, separadamente de fixar os soldos, obrigar aos empresarios a contratar aos traballadores que un goberno ben intencionado dite: inmigrantes, xente excluída socialmente, etc. Desgraciadamente así taparemos un buraco a costa de crear outro máis grande. A Escola austríaca demostra que calquera outro método que non sexa unha anarquía de mercado libre fará que as capas máis baixas da sociedade sexan menos prósperas do que poderían ser.

 [i] referencias

….